Een gemeentelijke rekenkamer is een onafhankelijk onderzoeksorgaan dat controleert hoe een gemeente omgaat met geld en beleid. Dit betekent dat ze onderzoeken of belastinggeld goed en nuttig wordt besteed, of gemeentelijke plannen en projecten echt werken zoals bedoeld, en of alles eerlijk en volgens de regels gebeurt.

De gemeenteraad neemt besluiten over het beleid van de gemeente, maar heeft vaak niet de tijd of expertise om uitgebreid te controleren of het beleid ook goed uitpakt. Daar komt de rekenkamer om de hoek kijken. De rekenkamer doet onderzoek en komt met rapporten en aanbevelingen, zodat de gemeenteraad betere beslissingen kan nemen en de gemeente haar werk kan verbeteren. 

Een rekenkamer is er niet om politieke keuzes te maken, maar om ervoor te zorgen dat die keuzes goed worden uitgevoerd en dat belastinggeld efficiënt wordt gebruikt. Naast gemeentelijke rekenkamers zijn er ook rekenkamers op provinciaal en landelijk niveau, zoals de Algemene Rekenkamer, die de rijksoverheid controleert.

De onderstaande animatie is gemaakt door de Vereniging van Rekenkamers en legt het rekenkamerwerk op eenvoudige wijze uit.